Odprawa pieniężna dla zwolnionego pracownika w 2025 roku jest świadczeniem przysługującym w ściśle określonych przypadkach. Jej przyznanie regulują przepisy prawa pracy, które nakładają obowiązek wypłaty odprawy m.in. w przypadku zwolnień indywidualnych lub grupowych z przyczyn niedotyczących pracownika. Kiedy jeszcze pracodawca musi wypłacić odprawę? Jaka jest jej wysokość? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.
Kiedy przysługuje odprawa pieniężna?
Odprawa pieniężna przysługuje pracownikowi w razie rozwiązania stosunku pracy z inicjatywy pracodawcy z powodów niezależnych od pracownika, takich jak:
- likwidacja stanowiska pracy,
- reorganizacja firmy,
- upadłość lub likwidacja przedsiębiorstwa.
W przypadku zwolnienia indywidualnego, odprawa przysługuje, jeżeli:
- pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników,
- wypowiedzenie następuje z przyczyn leżących po stronie pracodawcy,
- rozwiązanie następuje za wypowiedzeniem lub porozumieniem stron.
W przypadku zwolnień grupowych odprawa przysługuje natomiast wtedy, gdy w ciągu 30 dni zostanie zwolnionych:
- minimum 10 osób w firmach zatrudniających poniżej 100 pracowników,
- co najmniej 10% załogi w firmach zatrudniających od 100 do 299 osób,
- minimum 30 osób w firmach zatrudniających 300 i więcej pracowników.
Wysokość odprawy pieniężnej w 2025 roku
Wysokość odprawy jest ustalana w zależności od stażu pracy u danego pracodawcy:
- 1-miesięczne wynagrodzenie – jeśli staż pracy wynosi mniej niż 2 lata,
- 2-miesięczne wynagrodzenie – przy stażu od 2 do 8 lat,
- 3-miesięczne wynagrodzenie – jeśli pracownik był zatrudniony ponad 8 lat.
Wysokość odprawy oblicza się na podstawie zasad stosowanych do ustalania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy (uwzględnia się nie tylko pensję zasadniczą, ale też premie, dodatki czy wynagrodzenie zmienne). Co ważne, maksymalna wysokość odprawy nie może przekroczyć 15-krotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku. W 2025 roku minimalne wynagrodzenie brutto wynosi 4 666 zł, co oznacza, że maksymalna odprawa wynosi 69 990 zł brutto. Poza tym warto wiedzieć, że odprawa podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ale nie podlega składkom ZUS (z wyjątkiem świadczeń przekraczających limity).
Przykłady obliczenia wysokości odprawy
-
Pracownik zatrudniony przez 5 lat, z miesięcznym wynagrodzeniem 6 000 zł brutto, otrzyma odprawę w wysokości:
2 × 6 000 zł = 12 000 zł brutto. -
Pracownik zatrudniony 10 lat, z wynagrodzeniem 8 000 zł brutto:
3 × 8 000 zł = 24 000 zł brutto.
W obu przypadkach kwoty mieszczą się w limicie maksymalnym.
Obsługa kadrowa i płacowa – automatyzacja obliczeń
W przypadku firm regularnie dokonujących zwolnień lub prowadzących skomplikowaną politykę kadrową, warto wdrożyć profesjonalny program kadrowo-płacowy, który automatycznie uwzględnia obowiązujące przepisy i limity odpraw. Takie rozwiązanie znacząco ułatwia prowadzenie dokumentacji oraz minimalizuje ryzyko błędów w naliczaniu świadczeń.
Podstawa prawna
Prawo do uzyskania odprawy przez zwalnianego pracownika oraz jej wysokość to kwestie uregulowane prawnie. W praktyce reguluje je nie tylko Kodeks pracy, ale również:
- Ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
- Rozporządzenie Rady Ministrów z 12 września 2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2025 r.
Aspekty prawne i dokumentacyjne
Zwolnienie pracownika i wypłacenie mu należnej odprawy wymaga dopełnienia określonych formalności. Co powinno znaleźć się w dokumentacji? Obligatoryjne jest w tym przypadku dołączenie do niej:
- uzasadnienia przyczyny zwolnienia,
- kopii wypowiedzenia lub porozumienia stron,
- potwierdzenia naliczenia odprawy,
- potwierdzenia wypłaty świadczenia.
Podsumowując, należy stwierdzić, że odprawa pieniężna w 2025 roku przysługuje pracownikom zwalnianym z przyczyn niezależnych od nich. Istotne jest także to, że odprawę mogą uzyskać osoby tracące pracę zarówno w ramach zwolnień indywidualnych, jak i grupowych. Jej wysokość zależy od stażu pracy i nie może przekroczyć 15-krotności minimalnego wynagrodzenia (czyli 69 990 zł brutto w 2025 r.). Warto korzystać z narzędzi takich jak oprogramowanie kadrowo-płacowe, które pomaga w prawidłowym wyliczeniu świadczeń i prowadzeniu dokumentacji kadrowej.